9,30 dH. Dat is de waterhardheid van het leidingwater in Burum (Boerum). Dit is behoorlijk hard water. Één Duitse graad waterhardheid wil zeggen dat de concentratie kalkvormende deeltjes deeltjes 17,8 gram in iedere m3 water is. 9,30 dH x 17,8 gram x 180m3 = 29,80 kilogram kalk.
Burum is een kleine woonplaats met 615 inwoners. Burum hoort bij de noordelijke provincie Friesland in de gemeente Kollumerland en Nieuwkruisland.
De betekenis van een vastgestelde waterhardheid is erg subjectief. Sommige mensen kunnen zo een hardheid van 9,30 dH "aanvaardbaar" vinden en dus het schrobben van de douche aanvaarden.
Kraanwater van deze waterhardheid is in elk geval geenszins schadelijk voor de gezondheid*. Aan de andere kant is het onzin dat water van 9,30 Duitse graden zacht kraanwater is, zoals sommige waterbedrijven zeggen. Het leidt tenslotte tot kalkafzetting.
*Er is debat over het verband tussen eczeem, en de hardheid van kraanwater, dus drinkwater met een hoge concentratie kalk-vormende deeltjes. Studies leverden overigens geen ontegenzeggelijke uitkomsten op.
Je kunt de aanwezigheid van calcium en magnesium in leidingwater meten en vervolgens uitdrukken in een bepaalde maat. Bijvoorbeeld de genoemde 9,30 Duitse graden in Burum**. Dat is een waardevrije en wetenschappelijk gefundeerde observatie. Er zijn overzichten met dergelijke waarden voor alle Nederlandse plaatsen. In de meeste gevallen zijn die accuraat, maar nu en dan kan een meting zijn verouderd.
Het staat vast dat alleen met totaal onthard drinkwater van 0 Duitse graden het ontstaan van kalkaanslag geen kans meer krijgt. Het staat namelijk ook vast dat calciumcarbonaat (ofwel kalkaanslag) zich vormt al vanaf een waterhardheid van 2,7 dH (Deutsche Härte).
Maar, waar precies de scherpe scheiding ligt tussen zacht, hard en heel hard; dat is zoals gezegd een redelijk persoonlijke beoordeling.
Berekening voor 9,30 dH, bij een middelmatig jaarverbruik van 180 kuub water:
17,8 gram x 9,30 dH x 180m3 = 29,80 kilogram kalkaanslag.
Iedereen beleeft kalkvrij water als behaaglijk en over het algemeen smakelijk. Theemakers zoals het overzeese Twinings bevelen bijvoorbeeld zacht water aan voor de beste Engelse thee, zoals te lezen valt op Twinings.com:
Af en toe vormt zich een vet-achtig residu tegen de wand van mijn beker en in mijn thee – Hoe is dit mogelijk?
Door de kleine bladgrootte in een theezakje, zou het kunnen dat thee essentiële oliesoorten afscheidt, wat af en toe een bezinksel kan ontwikkelen. Dit bruine overblijfsel komt doorgaans voor in streken met hard drinkwater. Dit kan beduidend verminderd worden door het gebruik van een waterontharder.
Voor de meeste mensen is het afscheid nemen van kalkaanslag of eczeem echter een belangrijker motief om een waterontharder aan te schaffen. In iedere Nederlandse plaats zullen deze voordelen merkbaar zijn. Ook in de woonplaats Burum is het zodoende duidelijk zinvol om een waterontharder te plaatsen en zo de waterhardheid van 9,30 naar 0 dH terug te brengen.