Waterhardheid en huidklachten

Eczeem, psoriasis en droge huid

Bij huidproblemen zoals eczeem, psoriasis en een droge huid spelen vaak meerdere factoren een rol. Grofweg zijn deze onder te verdelen in genetische en omgevingsfactoren. De uiting van de huidaandoening wordt beïnvloedt door een zekere genetische aanleg in samenspel met de omgeving. In het ene geval zal de genetische aanleg zo sterk zijn dat het aandeel van omgevingsfactoren marginaal is. In het andere geval is de genetische aanleg slechts zwak, maar zijn de omgevingsfactoren zo extreem dat klachten toch in alle hevigheid tot uiting komen. In de winter bijvoorbeeld kan de lucht zo koud en droog zijn, dat zelfs mensen met een minieme aanleg voor huidproblemen klachten als jeuk en droogheid krijgen. Een andere omgevingsfactor bij de bepaling van de gezondheid van de huid en huidklachten is de waterhardheid.

Waterhardheid

De waterhardheid wordt bepaald door het aantal calcium- en magnesiumdeeltjes in het water. In sommige gebieden is het water hard, in andere gebieden een stuk zachter. Veel mensen ervaren bijvoorbeeld dit verschil als ze op vakantie gaan. In Scandinavië bijvoorbeeld, maar ook in eigen land op de Veluwe, is het water merkbaar zachter dan in grote delen van Nederland. Van hard water is bekend dat het de huid uitdroogt. Dat komt ten eerste door het uitdrogend en irriterend vermogen van de calcium- en magnesiumdeeltjes. Ten tweede lossen detergenten als zeep en shampoo minder goed op in kalkrijk water, waardoor je er meer van nodig hebt om het beoogde resultaat te behalen. Het gevolg is dat er zeepresten op de huid en in gewassen kledingstukken achter blijven. Ook van zeep is bekend dat het de huid van huidpatiënten irriteert. Veel mensen met huidklachten als eczeem wordt door dermatologen dan ook geadviseerd om zich niet te vaak te wassen.

Voorbeelden

Wetenschappelijk zijn er geen significante verschillen geobserveerd tussen hard en zacht water als het gaat om eczeemklachten. Het SWET-onderzoek in Engeland is de eerste en tot nu toe enige studie naar het verband tussen waterhardheid en eczeem, en gaf geen significate resultaten bij kinderen. Er werd echter een steekproef van slechts 336 proefpersonen onderzocht. Eczeem is daarnaast een vergaarbak van uiteenlopende huidklachten, wat de onderzoeksresultaten vertroebelt. Meer onderzoek zal daarom nodig zijn. Voorlopig moeten we het doen met individuele succesgevallen.

Neem de Friese 14-jarige Jesper Hoekstra. Douchen was van kleins af aan een marteling voor hem, daarom douchte hij slechts 1 keer in de week, en dan ook nog eens met koud water. Na installatie van een waterontharder werd zijn eczeem minder en kon hij weer dagelijks een warme douche nemen. Jesper’s dermatoloog is onder de indruk van de invloed van het zachte water, ook al mag hij zacht water niet voorschrijven als medicijn. “Maar doe het vooral” zei hij.

Een ander succesverhaal is de kleine Skyler uit Amsterdam. De hevige jeuk als gevolg van zijn eczeem hield de hele familie Knol dag en nacht bezig. Nachtrust had het gezin niet meer, en dat leverde spanningen op binnen het gezin. Vader Hans las toen een advertentie in de krant, waarin Annie Bakker uit Vriezenveen vertelt dat haar klachten ten gevolge van huidkanker drastisch waren verminderd door de introductie van een waterontharder. Hans – ten einde raad – ging het avontuur aan en heeft daar geen spijt van gekregen. Skyler is nagenoeg van zijn eczeem af en de familie Knol heeft daardoor haar nachtrust terug.

Sieds Kempenaar uit Sappemeer is hovenier en had lange tijd last van eczeem en kloven op zijn handen. De waterontharder schafte hij om andere redenen aan, maar het effect van het zachte water op zijn huid was een welkome bonus.

Ten slotte het verhaal van Lisa Keur uit Veenhuizen. Door haar eczeem zat zij jarenlang aan een streng dieet. Chocolade en varkensvlees waren onder andere uit den boze. Nadat pa Sander besloot een waterontharder te installeren ging het veel beter met Lisa, nu eet ze (zij het in beperkte mate) weer chocolade en varkensvlees. En haar klachten zijn desondanks sterk verminderd.

Er zijn ook gevallen waar zacht water niet helpt. Andre Muller uit Emmen heeft psoriasis en besloot 3 maanden een waterontharder op proef te nemen. Tegen zijn huidklachten hielp het zachte water helaas niet, maar alle andere voordelen van zacht water (geen kalkaanslag meer in huis) deden hem ertoe besluiten de waterontharder toch te houden.

Alhoewel de wetenschap nog bezig is om een relatie tussen hard water en huidproblemen bloot te leggen, zijn er inmiddels zoveel succesverhalen dat we gerust mogen stellen dat zacht water bij veel mensen een verzachtend effect heeft op huidproblemen zoals eczeem, psoriasis en droogheid van de huid. Een mogelijk probleem bij het wetenschappelijk bewijzen van de relatie tussen waterhardheid en huidklachten, is dat er een veelheid aan soorten huidklachten is. Bij de een helpt het immers goed, bij de ander helemaal niet. Gemiddeld gezien observeren de meeste mensen echter een verzachting van de symptomen.