Wat is hard water
Hard water is water dat veel kalk (calcium en magnesium) bevat. In Nederland wordt verreweg het meeste drinkwater uit de bodem gewonnen. In de Nederlandse bodem zitten diverse kalklagen, in het verleden lag Nederland in de zee en vooral de afzetting van schaaldieren heeft ervoor gezorgd dat de bodem ook nu nog rijk is aan kalk. Dat heeft gevolgen voor de samenstelling van het water dat eruit gewonnen wordt.
De hardheid van drinkwater is bijna nergens precies hetzelfde.
Omdat er vele waterleidingbedrijven zijn die water winnen uit verschillende bronnen (in Nederland zijn dat er meer dan 200) zal de waterhardheid bijna nergens hetzelfde zijn. In Almelo is het water bijvoorbeeld harder dan in Almere. De waterhardheid verschilt dus, maar over het algemeen is de hardheid van het Nederlandse leidingwater praktisch over meer dan 2,7 dH. Daarboven beginnen de deeltjes in hard water zich af te zetten.
De waterhardheid drukken we in Nederland over het algemeen uit in het aantal Duitse graden (dH, deutsche Härte), waarbij 1 dH gelijk staat aan 17,8 milligram CaCO3 (calciumcarbonaat=) kalk per liter leidingwater.
Doen de waterbedrijven zelf al veel aan de ontharding van water?
Ja, maar centrale ontharding is echt letterlijk een gedeeltelijke oplossing. De waterbedrijven gebruiken zogenaamde pellet reactoren om de waterhardheid terug te brengen. Deze techniek maakt gebruik van een soort pingpong balletjes waar de kalk op neerslaat nadat er een reactie op gang wordt gebracht door het toevoegen van een katalysator. Het nadeel van deze methode is dat je de waterhardheid met maximaal 50% kunt reduceren waardoor je niet in de buurt komt van de eerder genoemde kalkaanslag-vormende grens van 2,7 dH. Daarbij zijn de waterleidingbedrijven gehouden aan een minimale waterhardheid van 5,6 dH. Er is niet bekend waarom deze regel er is voor de water leverende bedrijven maar vermoedelijk heeft het te maken met de betonnen drinkwater transportleidingen die nog steeds worden gebruikt. Beton kan oplossen door zacht water volgens de index van langelier. Dit is overigens een andere principe dan corrosie. Zacht water is namelijk juist minder corrosief voor bijvoorbeeld koper.
Het is een kostbare aangelegenheid om water significant te ontharden. Veel waterbedrijven trachten tegenwoordig om de hardheid van het door hun geleverde water terug te brengen tot 8 dH, wat door de waterbedrijven „zacht water” wordt genoemd. In Nederland bestaat overigens geen „officiële” hardheidsschaal. De waterbedrijven hanteren echter vaak de volgende schaal die aan discussie onderhevig is:
- 0-4 dH: zeer zacht water
- 4-8 dH: zacht water
- 8-12 dH: gemiddeld water
- 12-18 dH: vrij hard water
- 18-30 dH: hard water
Hoe hard is het water nu echt in Nederland?
Op deze vraag is geen eenduidig antwoord te geven omdat het een zeer subjectieve beoordeling is. Voor de één is kraanwater met een hardheid van 7 dH inderdaad zacht, voor de ander is het juist hard. Kalkaanslag is bij die hardheid in ieder geval aan de orde van de dag, dat vormt zich namelijk al vanaf een waterhardheid van 2,7 dH. De beoordeling van de hardheid van het water hangt dus af van de eisen die de gebruiker stelt aan zijn of haar leidingwater. De hardheid van het leidingwater in uw woonplaats kunt u hier controleren. Wilt u het exact weten, kunt u het beste zelf uw waterhardheid meten met een testsetje.
Hard water vormt geen gevaar voor de volksgezondheid.
Voor het milieu zijn er echter wel nadelige effecten: om kalkaanslag te verwijderen worden vaak agressieve schoonmaakmiddelen gebruikt die in het riool terecht komen. Daarnaast lossen zepen in kalkrijk water veel minder goed op, waardoor er een aanzienlijk hogere dosering nodig is om het gewenste resultaat te bereiken (schone (vaat)was, mate van schuimen van shampoo en zeep). Vandaar de doseringsinstructies in relatie tot de waterhardheid op bijvoorbeeld de verpakking van waspoeder. Daarnaast fungeert kalk als een uitmuntende isolator waardoor het rendement van warmwaterapparatuur afneemt en defecten eerder optreden.
Lees hier meer over de gevolgen van hard water.
